Onze buurt

In 2019 zijn successen geboekt. Begin 2019 is het Actieplan Duurzaamheid vastgesteld. We zijn gestart met het uitvoeren van de benoemde acties. Ook de bijbehorende capaciteitsuitbreiding is gerealiseerd.

De ruimtelijke visie duurzame energie-opwekking is vastgesteld. Inmiddels zijn er tussen de 25 en 30 initiatieven binnen de gemeente bekend. Deze initiatieven zijn rijp en groen. De volgende stap is dat er 3 tot 5 pilots geselecteerd worden. Bij elkaar beslaan de initiatieven ruim 250 hectare aan zonneparken, waarvan ruim 200 hectare aan initiatieven binnen de zoekgebieden. Dit geeft een goede hoop dat de energie-opwekking met zonnepanelen in onze gemeente komende tijd een vlucht naar voren kan nemen.

De Raad heeft de startnotitie RES (Regionale Energie Strategie) vastgesteld. We draaien volop mee in de ontwikkeling van de RES en we brengen de ruimtelijke visie duurzame energieopwekking van onze gemeente in. Daarnaast proberen we samen op te trekken met belangenorganisaties. Zo geven we ons landschap de stem die het verdient.

De startnotitie Warmtetransitievisie is door de Raad vastgesteld. We zijn nu gestart met hier uitvoering aan te geven.

Ook het Loket Duurzaam Wonen Plus is een succes. Tussen de 200 en 250 inwoners, bedrijven en organisaties hebben in 2019 contact gezocht met het loket. Ongeveer de helft hiervan zijn nieuwe contacten. In vergelijking met omringende gemeenten is dit een hoge score.

Green Destinations is voor ons de kapstok om de toeristische sector te verduurzamen. Samen met de STER is een onderzoek uitgezet naar welke mogelijkheden circulaire economie biedt aan de toeristische sector. De eerste focus ligt hierbij op de afvalstromen. In de eerste helft van 2020 verwachten we de eerste resultaten.

Er wordt veel gebruik gemaakt van onze subsidieregeling voor duurzaamheidsmaatregelen. Er zijn 907 subsidies verstrekt. In 53% van de gevallen gaat het om subsidies voor zonnepanelen. De overige 47% zijn subsidies voor verschillende isolatiemaatregelen zoals HR++-glas of muurisolatie. Voor 2020 is nog €148.581 beschikbaar. De verwachting is dat de subsidieregeling rond de zomer is uitgeput.

Ook onze duurzaamheidslening is populair. In 2019 zijn 107 leningen toekomstbestendig wonen/duurzaamheidsleningen verstrekt. In 2019 gaat het om een bedrag van € 820.000. Het nog beschikbare budget voor 2020 is € 620.000.

Op dit moment zijn er in onze gemeente 20 openbare laadpalen voor elektrische auto’s. Hiervan zijn er in 2019 maar liefst 11 in gebruik genomen. Dit is volgens verwachting.

Er zijn in 2019 een tiental initiatieven, komend vanuit inwoners, ondersteund. Het gaat hierbij om bijvoorbeeld burgerinitiatieven, scholen, VVE’s en energiecoöperaties. Hierbij zijn initiatieven om grootschalige zonneparken aan te leggen niet meegerekend.

We werken samen met de regiogemeenten, het waterschap en de provincie om een Regionaal Uitvoeringsprogramma (RUP) op te stellen. Per thema hittestress, wateroverlast, overstromingen en droogte wordt bekeken welke projecten en maatregelen regionaal kunnen worden opgepakt en wie wat doet. Ook bekijken we welke externe partijen bij welk thema betrokken zijn, wat ze nu al doen en wat verbeterd kan worden.

Er is nog geen optimalisatievoorstel behandeld in de raad. Bij de begrotingsbehandeling 2020 is afgesproken eerst een evaluatie van het afvalbeleid uit te voeren.

Er is nog geen duidelijkheid over de haalbaarheid van gescheiden verwerking van luiers en incontinentiemateriaal. In 2020 zal ARN een besluit nemen over uitbouw van de installatie. Daaropvolgend leggen we de gemeenteraad een voorstel voor over gescheiden inzameling, en de inzamelfrequentie van restafval.

Er is onderzocht of en op welke wijze er kan worden bezuinigd op de milieustraten. In 2020 geven we hier een vervolg aan.

De daken van de Lubert en de gemeentewerf zijn beschikbaar gesteld aan Energiecoöperatie Energierijck. Zij hebben daar in totaal 380 zonnepanelen geplaatst. Zelf hebben wij in 2019 56 zonnepanelen gelegd op het Maddogs/Fanfare gebouw. Daarnaast zijn er 120 zonnepanelen en 8 zonneboilers geplaatst op De Duffelt. Er is een onderzoek uitgezet naar welke maatregelen nog meer zin hebben. De resultaten van dit onderzoek verwachten we in het voorjaar van 2020. Daarnaast hebben we twee elektrische auto’s voor de BOA’s aangeschaft.

Uit de verkenning is duidelijk gebleken dat de CO2-prestatieladder een meerwaarde is voor onze gemeente, ook ten opzichte van de milieubarometer. Daarom zijn we gestopt met de milieubarometer en zijn we begonnen met het treffen van voorbereidingen om de CO2-prestatieladder in te voeren. De milieubarometer is alleen een tool om je CO2 uitstoot te meten. De CO2 prestatieladder gaat verder. Buiten dat je je CO2 uitstoot bepaalt, maak je ook een meerjaren plan om te verbeteren/verminderen. Er zijn ook meerdere niveau’s. Het laagste niveau gaat alleen over de CO2 uitstoot van je eigen organisatie, op het hoogste niveau neem je CO2 uitstoot ook mee in je aanbestedingen. Het is ook niet vrijblijvend, er vindt jaarlijks een audit plaats (met bijbehorende kosten).

We zien dat de capaciteitsuitbreiding op maatschappelijk verantwoord inkopen (MVI) zijn vruchten begint af te werpen. Uit een inventarisatie blijkt dat we al een eind op weg zijn. Zo stellen we sinds kort hogere eisen aan motoren van zware voertuigen en mobiele werktuigen. We zijn begonnen met het opstellen van een MVI-actieplan en de voorbereidingen om het Convenant MVI te ondertekenen.

Breedeweg

• In december hebben de besturen van gemeente en waterschap besloten om samen op te trekken met de vermindering van de wateroverlast. De totale kosten van dit project belopen ongeveer 8 miljoen euro. Deze delen we globaal 55/45%. De gemeenteraad heeft hierover een informatienota ontvangen. De uitvoering van de plannen over de 7 droogdalen is in de periode 2020-2024. Op een aantal locaties is reeds overeenstemming over grondaankoop.

Beek

• Met de reconstructie van de Esdoornstraat in 2019 is de wateroverlast rondom enkele woningen opgelost. Het water veroorzaakt straks alleen nog waterhinder op de rijbaan van de Esdoornstraat.
• In 2019 hebben we nauwkeurige hoogtemetingen gemaakt van de hele kern Beek. Hieruit blijkt dat verminderen van wateroverlast/hinder in de kern Beek mogelijk is. De watersnelwegen zijn technisch uitvoerbaar.
• Renovatie van “water werkt” is afgelopen jaar nog niet opgepakt. De meeste ambtelijke capaciteit is afgelopen jaar naar Breedeweg gegaan. Ook de aanleg van de glasvezel in het buitengebied heeft veel inzet gevraagd.

Centrum Groesbeek

• De infiltratieriolen Dries – Stekkenberg zijn aangelegd. Dit vermindert de waterafvoer via de riolen in het centrum aanzienlijk. Het aantal overstorten van de riolering op het Groeske en bij de oude waterzuivering Heikant is hierdoor ook minder. Infiltratie voorkomt ook uitdroging van de bodem.
• De voorbereiding van de reconstructie Mooksestraat/Binnenveld en reconstructie Kerkstraat zijn afgerond. In 2020 volgt aanbesteding en uitvoering. Regenwater koppelen we van de riolen af en leiden we naar de wadi’s langs het spoor en naar het brongebied bij de NH-kerk. Dit is goed tegen uitdroging van de bodem.

Heilig Landstichting

• De waterwinputten van Brakkenstein worden in de nabije toekomst waarschijnlijk naar het oosten (richting Heilig Landstichting) verplaatst. Vitens heeft dit voorgesteld. Een belangrijk voordeel voor bijvoorbeeld het Radboud is, dat dit aanmerkelijke voordelen kan bieden om met warmte en koudeopslag te kunnen gaan werken. De denkrichting om in Heilig Landstichting daken van woningen te gaan afkoppelen en regenwater te infiltreren hebben we dan ook volledig losgelaten. In Heilig Landstichting moeten we nu feitelijk streven naar het voorkomen van infiltratie van afstromend regenwater vanaf verhardingen naar de bodem. Dit is om vervuiling van het grondwater en drinkwater te voorkomen. Gedane investeringen worden hiermee teniet gedaan.

Om hier wateroverlast op te lossen willen we in gesprek gaan met Nijmegen. Wij hebben geen ruimte en grondeigendom in onze eigen gemeente om regenwater op te vangen en te bufferen. Ook moeten we in gesprek met Vitens en de provincie Gelderland om te onderzoeken of/hoe zij gaan bijdragen in de flinke financiële consequenties van de verplaatsing van deze drinkwaterputten naar het oosten. Het zal nog jaren gaan duren voordat hier duidelijkheid over is.

Het sociaal team Groesbeek is in 2019 het COPD-café gestart. Iedere maand is er een bijeenkomst. Tijdens de bijeenkomst staat het onderlinge contact centraal, wordt geleerd van elkaar en geven deskundigen informatie op een laagdrempelige manier. Gemiddeld komen er 18 mensen naar dit COPD-café. We zetten het in 2020 voort. Inloophuis de Korenbloem is opgegaan in het Marikenhuis in Nijmegen. Dit is een regionale vrijwilligersorganisatie waar iedereen die met kanker te maken krijgt, terecht kan. Zij organiseren ook bijeenkomsten in onze gemeente.

Met de EHBO-verenigingen en de stichting AED hebben we afgesproken dat we in de toekomst (als vervanging aan de orde is) allemaal dezelfde AED's gaan gebruiken. In de gemeente komen dan overal dezelfde AED's te hangen. Nu verschilt dit nog per dorp.

Naast Leuth vond ook in Groesbeek de cursus koken voor mannen 60+ plaats.

In het voorjaar van 2020 start de volgende cursus Mental Health First Aid (MHFA). In december 2019 is een korte versie van deze cursus gegeven. De ervaring was positief.

In 2019 zijn we samen met ZZG een onderzoek gestart naar de ontwikkeling van het terrein Dekkerswald. Centrale vraag hierbij is of de resterende plancapaciteit, die is gebaseerd op plannen van 10 jaar geleden, nog aansluit bij de huidige woon/zorg behoefte.

We hebben in het najaar van 2019 subsidie aangevraagd bij ZonMw voor het project “Samenleven in de wijk”. We gaan samenwerken met de gemeente Heumen, woningcorporatie Oosterpoort, RIBW (regionale instelling voor beschermd wonen) en ervaringsdeskundigen.

In 2019 is het Alzheimer Cafe gestart. Het heeft 10 bijeenkomsten georganiseerd. Gemiddeld kwamen er 80 bezoekers.

In 2019 organiseerde St. Jan de Deo in Millingen aan de Rijn een informatiebijeenkomst over dementie. Daar waren ruim 100 belangstellenden. We kijken nu hoe iets als het Alzheimer Cafe ook in Millingen aan de Rijn kan starten.

Een stagiaire van Fontys Hogeschool heeft onderzoek gedaan onder de inwoners van de gemeente. Dat onderzoek gaat over hun kennis over dementie en dementievriendelijkheid. In het rapport staan voorstellen voor een Dementievriendelijke gemeente Berg en Dal. De stagiaire doet begin 2020 een aanvullend onderzoek. Over hoe verenigingen en ondernemers kunnen helpen bij een dementievriendelijke gemeente.

Er zijn geen nieuwe ontwikkelingen te melden.

Voor de problematiek in Kekerdom is het proces omgedraaid en zijn we in de tweede helft van 2019 eerst gesprekken gestart met Staatsbosbeheer. In 2020 zetten we die gesprekken voort. Met de inwoners van Kekerdom bepalen we in het kader van de evaluatie of we het parkeerverbod ook in 2020 in stand laten om de overlast wat te beperken.

Samen met de Provincie Gelderland werken we in 2020 verder aan een ontwerp voor een veilige toegang van en naar de te realiseren TOP Beek op de St. Hubertusweg / N840. Realisatie van de aansluiting voorzien we in 2021.

In de tweede helft van 2019 zijn we gestart met het maken van een schetsontwerp voor een betere verkeersafwikkeling op de dijken rondom Groenlanden en Ooij. Doel is een rustig en veilig rijgedrag. In 2020 bespreken wij op basis van de schets de mogelijkheden met bewoners en weggebruikers. Dit plan heeft een relatie met het toekomstig voet-fietsveer Bemmel – Ooij Groenlanden.

• De eind 2019 aan de raad gepresenteerde schetsontwerpen voor de verkeersafwikkeling in het centrum van Groesbeek werken we begin 2020 nader uit. Daarna willen we via participatie de voorkeur peilen van onze inwoners, bezoekers, ondernemers en weggebruikers. Besluitvorming volgt dan medio 2020 en de uitvoering start in 2021;
• De herinrichting van de Kerkstraat (Groesbeek) voeren we uit in het voorjaar 2020.

De school-thuisroute projecten bij de basisscholen lopen door in de eerste helft van 2020 (schooljaar 2019 – 2020). In 2020 realiseren we de in 2019 opgestelde ontwerpen voor een veiligere schoolomgeving van de basisscholen:

• Sint Martinusschool in Millingen aan de Rijn (terugdringen parkeeroverlast);
• Biezenkamp in Beek (veiligere routes voor voetgangers en fietsers naar de school en de fietsenstalling);
• Adelbrecht-Windekind en Carolus in Groesbeek (ombouw tot fietspad van de verbinding tussen Hoflaan en Mariëndaalseweg).

• Vrijliggend fietspad Heumensebaan – Rijlaan; eind 2019 is gestart met de grondwerken voor het tracé van het fietspad. Ook heeft de raad het bestemmingsplan vastgesteld. In 2020 gaan we verder met de aanleg van het fietspad.
• Fietsstrook hellingop Herwendaalseweg; dit najaar aangelegd.
• Fietsroute Beek – Leuth – Millingen aan de Rijn; met name voor de studie naar een fietsrondweg om Leuth zijn op verzoek van de provincie Gelderland in de tweede helft van 2019 nog nadere vragen onderzocht over de haalbaarheid en de effecten of de fietsstromen. Begin 2020 worden de resultaten opgeleverd, waarna we een gezamenlijke visie kunnen neerleggen. Voor de overige maatregelen op deze fietsroute streven we nog steeds naar een uitvoering in 2021 met het trajectonderhoud N840 door de provincie.
• Fietsroute Nijmegen – Beek; het ontwerp voor de Parallelweg is in het najaar 2019 afgerond. In 2020 volgt de gezamenlijke subsidieaanvraag bij de Provincie Gelderland. De ombouw van de Parallelweg tot fietsstraat vindt plaats in 2020.
• Vrijliggende fietsverbinding tussen Ooij – Erlecom; in de eerste helft van 2020 volgt het bestuurlijk advies voor dit eventuele fietspad.
• Met de raad is in november afgesproken dat we in de eerste helft van 2020 via een participatiemodel peilen hoe onze inwoners, ondernemers, weggebruikers en bezoekers de scenario’s voor de (fiets-)verkeersafwikkeling in het centrum van Groesbeek beoordelen. Daarna volgt besluitvorming in de raad.
• In 2020 gaan we voorbereidende gesprekken voeren voor de aanleg van een fietspad naast woningbouwlocatie Kloosterpad West. Dit fietspad verbindt het centrum (hoek Spoorlaan / Marktplein) met de Kloosterstraat. Deze verbinding is van belang voor de bereikbaarheid van cultureel centrum De Mallemolen én vormt een belangrijke schakel in een veilige fietsroute tussen centrum en de woonwijken rond de Drul en de Generaal Gavinstraat.

In 2019 zijn voorbereidende gesprekken gevoerd om in de eerste helft van 2020 vanuit wegbeheer en toerisme/ recreatie samen een plan van aanpak op te stellen. In dit plan bepalen we welke trottoirs/ wandelroutes we wanneer aanpakken en wat we als weg te nemen obstakels beschouwen. Vanuit wegbeheer is hiervoor een stageopdracht aangemaakt.

Er zijn geen wijzigingen te melden ten opzichte van de tekst in de najaarsnota.

In 2020 werken we met de regio en de Provincie Gelderland verder aan de nieuwe eisen voor de aanbesteding van het OV in onze regio. Per december 2022 gaat de nieuwe OV-concessie in, waarbij we inzetten op een emissie-loos OV.

In samenwerking met instanties als het Integraal Gemeentelijk Overleg (IGP)-bureau en het Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC) is veel aandacht besteed aan de aanpak van fraude en ondermijning. Zo zijn in 2019 in onze gemeente 12 hennepkwekerijen opgerold en is adres- en uitkeringsfraude strakker aangepakt.

Voor de invoering van de Wet verplichte GGZ per 1-1-2020 zijn de noodzakelijke bestuurlijke keuzes gemaakt binnen het beschikbaar gestelde rijksbudget, waardoor een aantal wettelijke taken regionaal zijn belegd bij het meldpunt bijzondere zorg van de GGD. Daarnaast heeft ook het sociaal team een inhoudelijke rol bij deze werkprocessen en casussen.

Het regionaal risicoprofiel en regionaal beleidsplan 2020-2023 van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid is in de gemeenteraad behandeld en op 19 december 2019 vastgesteld door het Algemeen Bestuur van de VRGZ.

De BOA’s zijn in 2019 vooral bij jaarlijks terugkerende evenementen, ingezet. Naar aanleiding van de opgedane ervaringen kunnen we voor 2020 een passende planning voor de inzet van de BOA's maken.

In het 4e kwartaal van 2019 zijn door inwoners 256 meldingen “openbare ruimte” via het digitale systeem “Woweb” gedaan, die in behandeling zijn genomen door de BOA’s.

In Kekerdom is, in overleg met de afdeling verkeer van de gemeente, de bebording aangepast. Mede hierdoor en door het controleren en verbaliseren is de parkeeroverlast daar teruggebracht.

We zetten de BOA’s nu flexibeler en ook buiten kantoortijden in.

Het aanwijzen van gemeentelijke monumenten in Millingen aan de Rijn is nog niet gebeurd. We pakken dit in de tweede helft van 2020 op. Voor het ontwikkelen van de kerkenvisie hebben we een projectplan opgesteld. De eerste gesprekken vinden begin 2020 plaats.

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft de dropzones aan de Wylerbaan en Klein Amerika niet aangewezen als rijksmonument. Na dit besluit is onderzocht hoe we de luchtlandingszones zelf beschermen en of extra bescherming nodig is. De luchtlandingszones worden voor nu niet extra beschermd. De dropzone (ten behoeve van herdenkingen) ligt in het zoekgebied voor de aanleg van zonneparken, en is als zodanig aangeduid. Daar letten we dus extra scherp op bij aanvragen om zonneparken. De historische dropzones zijn veel groter, en beslag als zodanig nog veel meer oppervlak van zoekgebieden. De raad is hierover in december 2019 geïnformeerd.

Op 6 december 2019 is het nominatiedossier van de Romeinse Limes aan minister Van Engelshoven overhandigd. In 2020 zal zij het dossier aan het beoordelingscomité van UNESCO geven. We verwachten dat de Romeinse Limes in Nederland eind 2021 werelderfgoed is. Het Romeinse aquaduct en de Holthurnsche Hof in Berg en Dal zijn in de nominatie opgenomen. Vooral de gevolgen van de aanwijzing van het aquaduct zijn nog niet helder. In 2020 willen we dit duidelijk hebben.

• Project ‘Afronding centrum Groesbeek’; door de raad is een besluit genomen over een aantal mogelijke scenario’s voor de verkeersafwikkeling en herinrichting van de openbare ruimte in het centrum. In 2020 vindt het participatietraject plaats.
• Centrum van Ooij; herinrichting Reiner van Ooiplein: De architect is inmiddels gekozen en heeft de opdracht om in nauwe samenwerking met de werkgroep Dorpsagenda Ooij een ontwerp te maken. Dit proces loopt.
• Centrum van Beek; aanpassing winkelcentrum Beek: Uit het onderzoek is gebleken dat het water vanaf de stuwwal buiten het centrum om kan worden afgeleid via de Bongerdstraat – Colonel Ekmanstraat. Dit realiseren we in 2020 – 2021. In 2020 zullen we nut en noodzaak van de overige aanpassingen (en eventuele goedkopere varianten) opnieuw beoordelen en bestuurlijk voorleggen. Het mogelijk aanpassen van het trottoir van ’t Höfke naar de supermarkt nemen we hierbij mee. In overleg met Kalorama is de route voor blinden verbeterd.

Het projectplan voor de 2e fase van het accommodatiebeleid is vastgesteld. Op basis hiervan en met het uitgangspunt slim en efficiënt samenwerken is een rondje langs alle accommodaties in Millingen aan de Rijn gemaakt. Begin 2020 ronden we de inventarisatie af. De voorlopige conclusies bespreken we eerst met degenen die we gesproken hebben. Daarna bieden we de rapportage aan de gemeenteraad aan.

Wandelen

De gemeente Berg en Dal is genomineerd als wandelgemeente van het jaar. In april was de verkiezing gepland. In verband met het Corona virus hebben de genomineerde gemeenten samen met de initiator van deze verkiezing medio maart besloten dat het in deze tijd niet gewenst is om de competitie met elkaar aan te gaan. We willen juist uitstralen zij-aan-zij te staan als gemeenten. Er komt een aangepast promotiecampagne door de initiator. Er zal niet gestemd worden.

Niettemin zijn alle bankjes geplaatst. De bruggetjes over de wetering worden door vertraging bij de aannemer dit voorjaar geplaatst. Dan kunnen we ook de bijbehorende borden plaatsen. De gemeentelijke Kaartviewer met allerlei routes, locaties van bankjes enzovoort is nu voor eenieder beschikbaar via internet.

In Kekerdom en Berg en Dal zijn wederom dorpsommetjes gereedgekomen. Werkgroepen in De Horst, Groesbeek en Leuth zijn bezig ommetjes voor deze dorpen op te zetten.

De Landschapsparade van 2020 richt zich ook op wandelen. De voorbereidingen hiervan zijn al gestart.

Groene lesplekken bij scholen

Bij het Vossenhol, Op de Horst, het Bijenveld en Op de Heuvel zijn de schoolpleinen al heringericht. De Biezenkamp en De Sieppe gaan dit jaar hun plein aanpassen. De groene schoolpleinen worden ook daadwerkelijk gebruikt in de lessen.

LOP-projecten

Er zijn weer enkele landschapsplannen van particulieren uitgevoerd. Ook is het wildcameraproject succesvol afgerond.

Het groenonderhoud is in 2019 goed verlopen. Uit regelmatige schouw blijkt dat de aannemer de kwaliteit levert die wij voorschrijven. Vanwege de positieve ervaringen hebben wij de overeenkomst met een jaar verlengd.

Het contract voor het maaien van bermen is aanbesteed. Dezelfde aannemer als voorheen heeft de aanbesteding gewonnen en zal het aankomende jaar de bermen beheren. Een grote verandering is dat meer ingezet is op ecologisch bermbeheer.

Dode planten en bomen zijn inmiddels vervangen. Daardoor zijn onze plantsoenen weer heel en op kwaliteit.

Het vergroenen van Leuth is nog in voorbereiding. Realisatie van de plannen staat voor eind 2020 op de planning.

Er zijn geen nieuwe ontwikkelingen te melden.

In 2019 is er door de firma Selecta Infratechniek in opdracht van Delta Rijssen Glasvezel Investeringen B.V. in ons buitengebied glasvezel aangelegd. In totaal is er ongeveer 125 kilometer glasvezel aangelegd.

Op dit moment worden de laatste woningen voorzien van een aansluiting. Tot nu toe hebben ruim 400 huishoudens gebruik gemaakt van de subsidie die door de gemeente beschikbaar is gesteld.

Aanvullend merken we nog op dat begin 2020 door de gemeente samen met de aannemer is gekeken naar verzakkingen in straatwerk, bermen, en taluds door aanleg van glasvezel. Met de aannemer is afgesproken dat deze de herstelwerkzaamheden zo spoedig mogelijk uitvoert.