Balans met toelichting

Hieronder vindt u de toelichting op de balans.

Vaste activa

Immateriële vaste activa € 3.394

Materiële vaste activa € 75.300
Materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen:

De investeringen met economisch nut zijn als volgt onderverdeeld:

* In deze opstelling zijn alle investeringen met een economisch nut meegenomen. Het aandeel van de uitgaven waarvoor een heffing kan worden geheven bedraagt: € 20.967.529.

De belangrijkste investeringen met economisch nut waren:

De investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut zijn als volgt onderverdeeld:

Vanaf 2017 zijn de voorschriften gewijzigd en moeten alle investeringen met maatschappelijk nut geactiveerd worden. Voorheen had je als gemeente de keuze om deze investeringslasten in één keer te nemen of te activeren. Daarom is onderscheid gemaakt in investeringen vóór 2016 en investeringen vanaf 2017.

De belangrijkste investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut waren:

Financiële vaste activa € 12.114
Een financieel vast actief is aanwezig als we een duurzaam financieel belang hebben.
Het verloop van de financiële vaste activa is in onderstaand overzicht weergegeven:

* In 2019 is € 200.000 uitbetaald aan SVN voor de duurzaamheidsleningen, stimuleringsleningen, startersleningen en blijversleningen.

Vlottende activa

Voorraden € 1.770

De voorziening exploitatietekort grondexploitaties is getroffen voor dekking van de nadelige resultaten van de grondexploitaties. De voorziening is op het niveau van het exploitatietekort gebracht dat de raad heeft vastgesteld. Op deze boekwaarde is het saldo van de voorziening van € 93.616 in mindering gebracht.

Uit het overzicht volgt dat, voor de vier resterende grondexploitaties, de boekwaarde per saldo uitkomt op € 1.861.000 per 31 december 2019. Naast de reguliere mutaties in 2019 (gerealiseerde kosten en opbrengsten in 2019) is tussentijds voor een bedrag van € 175.000 aan winst genomen op basis van het principe “Percentage Of Completion” voor bedrijventerrein Mies. Ook is met het afsluiten van de twee grondexploitaties een resultaat van € 72.000 genomen. Daarmee komt de totale resultaat name uit op een bedrag van € 247.000 in 2019. Het genomen resultaat komt ten goede aan het jaarresultaat over 2019.

Per project zoals verantwoord in het complex Bouwgrond In Exploitatie volgt een korte toelichting.

Bedrijventerrein Mies
Alle benodigde gronden voor de ontwikkeling van het bedrijventerrein zijn in eigendom van de gemeente. De grondexploitatie voor bedrijventerrein Mies laat een overschot zien. Wel is de einddatum met één jaar opgeschoven. Dit heeft voor een (beperkt) deel te maken met de stikstof problematiek, maar zeker ook met het niet rondkrijgen van de financiering door initiatiefnemers voor de beoogde nieuwbouw. Per 1 januari 2020 is nog een voorraad van 10.916 m² bouwrijpe grond beschikbaar waarvan op het moment van schrijven 3.176 m² in optie is. Dit leidt naar verwachting tot een verkoop. Voor het resterende deel van 7.740 m² is interesse vanuit de markt.

Hulsbeek (Groesbeek)
De grondexploitatie voor de ontwikkeling van het bedrijventerrein Hulsbeek laat een overschot zien. Alle benodigde gronden voor de ontwikkeling zijn in handen van de gemeente. In 2019 zijn met vier partijen intentie – overeenkomsten gesloten. Echter, als gevolg van de stikstofproblematiek en een vertraging in het bouwrijp maken van het plangebied is vertraging in de ontwikkeling aan de orde. Dit heeft tot gevolg dat de einddatum van de grondexploitatie met een jaar is opgeschoven.

Kloosterpad West (Groesbeek)
In de grondexploitatie voor de binnenstedelijke ontwikkeling houden we rekening met de verkoop van bouwrijpe grond aan een lokale bouwer / ontwikkelaar. Naar verwachting wordt dit jaar een omgevingsvergunning ten behoeve van de bouw van de appartementen (inclusief parkeergarage) verstrekt.

Pastoor van Tielstraat (Leuth)
Het oorspronkelijk plan betreft de sloop van 20 huurwoningen en de bouw van maximaal 37 nieuwe woningen (waarvan 19 betaalbaar en 18 duur). De voormalige gemeente Ubbergen heeft hiervoor een realisatie-overeenkomst met Oosterpoort gesloten. Woningcorporatie Oosterpoort heeft echter besloten om op deze locatie geen huurwoningen te ontwikkelen. Het nu te realiseren komt uit op 36 woningen, waarvan er inmiddels 25 (16 koopwoningen en 9 midden huurwoningen) in het westelijke deel gebouwd zijn. Het westelijk deel van het plangebied is ook al woonrijp gemaakt. In het oostelijk deel zijn de woningen in aanbouw (zes stuks 2^1 kap, vier (half) vrijstaande woningen en één particuliere kavel). De ontwikkelaar heeft alle woningen zijn verkocht en de verwachting is dat de woningen in de 2 ^e helft van 2020 gereed zijn, zodat Oosterpoort aansluitend kan beginnen met het woonrijp maken van het oostelijk deel van het plangebied. De gemeente houdt toezicht op het woonrijp maken van het plangebied. Naar verwachting kan de grondexploitatie per 31 december 2020 afgesloten worden.

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar (vorderingen) € 8.876
De uitzettingen korter dan één jaar bestaan uit vordering op openbare lichamen, vorderingen op Rijks schatkist en overige vorderingen.

Vorderingen op openbare lichamen
Hieronder staat een overzicht van de vorderingen op openbare lichamen.

Vorderingen op Rijks schatkist

De berekening van het drempelbedrag schatkistbankieren ziet er als volgt uit:

Sinds 15 december 2013 is de verplichte wet schatkistbankieren van kracht. Het doel van deze wet is het terugdringen van de Nederlandse staatsschuld. De decentrale overheden (waaronder gemeenten) moeten hun te veel aan liquide middelen naar de Nederlandse staatskas overmaken. De gemeente Berg en Dal heeft een drempel van € 665.632 (0,75% van het begrotingstotaal). Wanneer het tegoed de drempel overschrijdt wordt dit automatisch naar de staatskas overgemaakt. Is het tegoed lager dan de drempel, dan kunnen we het weer opnemen uit de staatskas.
Op 31 december 2019 heeft de gemeente Berg en Dal een bedrag van € 43.065 tegoed.

Overige vorderingen

Specificatie debiteuren algemene dienst
Dit betreft de openstaande posten per 31 december 2019. Per 25 maart 2020 moesten we hiervan nog  € 713.025 ontvangen. De globale specificatie ziet er als volgt uit.

Specificatie debiteuren gemeentelijke belastingen
Van de belastingdebiteuren kunnen we een gedeelte niet invorderen. Dit gedeelte is opgenomen onder de dubieuze debiteuren. Hieronder staat de specificatie van de debiteuren gemeentelijke belastingen.

Specificatie debiteuren sociale zaken
Van de debiteuren sociale zaken kunnen we een gedeelte niet invorderen. Het 'percentage invorderbaar' is per subregeling uitgesplitst. De specificatie van de debiteuren sociale zaken ziet er als volgt uit.

* Tot en met 2018 werd het percentage dubieus beoordeeld op basis van ervaringscijfers. In 2019 zijn de debiteuren PW terugvordering individueel beoordeeld.

Specificatie overige vorderingen
De overige vorderingen zijn nog te ontvangen inkomsten. Hiervoor waren op de balansdatum nog geen facturen verstuurd of was de beschikking van het ministerie/ provincie nog niet ontvangen.
Hieronder staat de specificatie van de overige vorderingen.

Voorziening dubieuze debiteuren
We maken jaarlijks een voorstel voor (gedeeltelijke) afboeking van de dubieuze vorderingen.
Het verloop van de voorziening dubieuze debiteuren staat in onderstaand overzicht.

* De voorziening dubieuze debiteuren soza wordt deels gevormd in verschillende percentages van de openstaande vordering op basis van historische gegevens en deels op individuele beoordeling.

Liquide middelen € 16
Hieronder staat een overzicht van de liquide middelen.

Overlopende activa € 1.095
Dit bedrag zijn vooruitbetaalde bedragen.

Passiva

Eigen vermogen € 48.683
Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de volgende onderdelen.

In onderstaand overzicht zijn per reserve de toevoegingen en onttrekkingen in 2019 weergegeven.

* Dit betreft de standen per 31-12-2019 op basis van de werkelijke uitgaven en inkomsten. Reeds genomen besluiten, die nog niet geleid hebben tot werkelijke uitgaven en inkomsten zijn hierin dus niet meegenomen.

Algemene reserves
Algemene reserve vrij aanwendbaar
Deze reserve zetten we af tegen de risico's bij het bepalen van het weerstandsvermogen. De benodigde omvang van de algemene reserve is afhankelijk van de weerstandsratio en de vaste algemene reserve en wordt jaarlijks bepaald bij de vaststelling van de begroting.
In 2019 zijn het restantsaldo van boekjaar 2018 van € 372.542 en de berekende rente van € 174.298 aan de algemene reserve toegevoegd. Daarnaast is in 2019 van de gemeente Nijmegen een bedrag ontvangen van € 150.000 voor de grenscorrectie. Dit bedrag is volledig toegevoegd aan de algemene reserve.

In totaal is € 3.850.549 onttrokken aan de algemene reserve. Van dit bedrag is € 1.620.905 aangewend voor lopende projecten (en deels toegevoegd aan de reserve lopende projecten), voor de dekking tekort sociaal Domein € 1.052,016, actieplan duurzaamheid € 160.000, subsidie energiebesparende maatregelen € 500.000, groot onderhoud gebouwen en wegen € 285.000. Het restantbedrag van € 232.628 is ingezet als dekking van uitgaven van diverse projecten. Dit betreft handhaving huidige milieustraten, haalbaarheidsonderzoek verplaatsing Mallemolen, professioneel beheer Maddogs, onderzoek vragen mobiliteit centrum Groesbeek en de frictiekosten voormalig gemeentehuis Ubbergen.

Vaste algemene reserve
Deze reserve is gevormd om de risico's die wij als gemeente lopen af te dekken, bijvoorbeeld voor

• de lopende ontwikkelingen, waar we op dit moment mee te maken hebben, bijvoorbeeld in het sociaal domein.
• mogelijke nieuwe ontwikkelingen (wijzigingen in de regelgeving, beleidswijzigingen Den Haag).

De rente over deze reserve voegen we toe aan de exploitatie. Daardoor is deze reserve niet vrij besteedbaar, omdat inzet van de reserve leidt tot een nadeel (lagere rente-inkomst) op de exploitatie.

Reserve rekeningresultaten
Het doel van deze reserve is om toekomstige tekorten te dekken in de (meerjaren)begroting. De onttrekking uit deze reserve ramen we structureel in de begroting. We onttrekken het bedrag alleen als we werkelijk een tekort hebben over een boekjaar. In 2019 is € 623.644 aan de reserve onttrokken.

Bestemmingsreserves
Reserve exploitatietekort parkeergarage Dorpsstraat
Het doel van deze reserve is de dekking van de exploitatiekosten van de parkeergarage Dorpsstraat. In 2019 is € 144.294 onttrokken ter dekking van de exploitatielast.

Reserve vervangingsinvestering parkeergarage Dorpsstraat
Het doel van deze reserve is de dekking van toekomstige investeringen voor het onderhoud van de parkeergarage Dorpsstraat. In 2019 is de geraamde dotatie van € 35.781 toegevoegd aan de reserve.

Reserve Onderhoud Gymzalen
Deze reserve heeft als doel het dekken van de kosten voor groot onderhoud van de gymzalen en de egalisatie van de exploitatiekosten over een langere periode. In 2019 is € 285.353 onttrokken ter dekking van de onderhouds- en exploitatiekosten aan de gymzalen Breedeweg en Vossenhol. Daarnaast is in 2019 de geraamde dotatie van € 36.000 toegevoegd aan de reserve.

Reserve Attributen sportcomplexen
Het doel van de reserve is de dekking van kosten voor het vervangen van attributen van de sportaccommodaties (voetbalclubs) en het egaliseren van de exploitatiekosten over een langere periode. In 2019  is € 42.484 aan de reserve onttrokken voor bijdrage ledverlichting en sportattributen DVSG. Daarnaast is in 2019 de geraamde dotatie van € 21.405 is aan de reserve toegevoegd.

Reserve Aankoop kunstwerken
Deze reserve dient als dekking van kosten voor de aankoop van en het onderhoud aan kunstwerken in de gemeente. In 2019 is € 76.650 aan de reserve onttrokken ter dekking van de aankoopkosten van het kunstwerk op de rotonde Nieuweweg - Zevenheuvelenweg.

Reserve Natuur en Landschap
De werkelijke uitgaven en de begrote uitgaven van diverse landschapsprojecten worden niet altijd binnen een boekjaar afgewikkeld. Daarom verrekenen we tekorten of overschotten via deze reserve. In 2019 is het tekort van € 39.041 aan de reserve onttrokken.

Reserve Groenblauwe diensten
Deze reserve heeft als doel het dekken van de kosten voor de uitvoering van het project Groen-Blauwe diensten. In 2019 is € 72.891 onttrokken ter dekking van de exploitatiekosten van het project. De berekende rente (€ 25.020) is aan de reserve toegevoegd.

Reserve Exploitatietekort Kulturhus den Ienloop
Het doel van deze reserve is het dekken van het verwachte exploitatietekort van het Kulturhus den Ienloop in Millingen aan de Rijn. In 2019 is € 22.806 onttrokken ter dekking van het exploitatietekort.

Reserve aanpak extreme wateroverlast
Het doel van deze reserve is het dekken van de uitgaven voor de aanpak van extreme wateroverlast. In 2019 is € 400.000 toegevoegd aan de reserve.

Reserve egalisatiebijdrage ODRN
Het doel van deze reserve is het egaliseren van de bijdrage aan de ODRN. In 2019 is het volledige saldo van € 39.686 onttrokken aan de reserve.

Reserve Lopende projecten (gelabeld)
Deze reserve heeft als doel het dekken van de uitgaven aan lopende projecten, waarvoor de raad een krediet beschikbaar heeft gesteld. Het verloop van de reserve in 2019 is in onderstaand overzicht per investering weergegeven.

Reserve Kapitaallasten
De reserve heeft tot doel het dekken van de kapitaallasten van diverse geactiveerde investeringen. In 2019 is € 555.633 aan de reserve toegevoegd voor de investeringen Onderhoud aan de gymzalen van basisschool 't Vossenhol en basisschool Breedeweg en de aanleg led-verlichting bij voetbalvereniging Groesbeekse Boys. Hiervan bedraagt € 247.512 de rentecomponent. Daarnaast is er € 688.896 aan de reserve onttrokken ter dekking van de kapitaallasten van diverse investeringen. Verder is € 473.486 aan de reserve onttrokken, omdat de kapitaallasten voor Herinrichting Stekkenberg en Vervangen wegdek Kwakkenberglaan/ Koningin Julianalaan aanmerkelijk lager zijn.

Opleidingen personeel
Het doel van deze reserve is het egaliseren van de opleidingskosten van het personeel. In 2019 is € 21.222 uit de reserve onttrokken ter dekking van de uitgaven opleiding en ontwikkeling van het personeel.

Gerealiseerd resultaat
Het resultaat over het boekjaar 2019 is € 1.785.163 en is op de balans opgenomen.

Voorzieningen € 6.114
In onderstaand overzicht zijn per voorziening de toevoegingen en onttrekkingen in 2019 weergegeven.

Voorzieningen voor verplichtingen en/of risico's
Voorziening pensioenverplichtingen voormalige wethouders
Deze voorziening heeft tot doel het afdekken van de pensioenverplichtingen van (voormalige) wethouders. De dotatie in 2019 van € 753.236 is gebaseerd op de extreme verlaging van de rekenrente. Hierdoor is de voorziening per 31 december 2019 weer op noodzakelijke peil gebracht. De onttrekking € 148.444 betreft de uitbetaling pensioenverplichting aan de voormalige bestuurders.

Voorziening wachtgeldverplichting voormalige wethouders
Deze voorziening heeft tot doel het afdekken van de wachtgeldverplichtingen van voormalige wethouders. De onttrekking van € 119.868 betreft de uitbetaling van de wachtgelden. In verband met een vervroegd pensioen van een voormalig wethouder is in 2019 is de voorziening met € 39.798 verlaagd.

Voorziening (voormalig) personeel
Het doel van de voorziening is het egaliseren van de verplichtingen voor voormalig personeel. De onttrekking in 2019 van € 194.057 betreft de uitbetaling van personeel gerelateerde lasten  en andere verplichtingen van voormalig personeel. De dotatie in 2019 is € 198.469. Op basis van de herberekening van de benodigde middelen is dit bedrag toegevoegd aan de voorziening. Daarmee is de voorziening weer op het noodzakelijke peil.

Voorziening voor door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting
Voorziening egalisatie riolering
In de notitie riolering van de commissie Bbv is bepaald dat de overschotten inzake rioolheffing in een voorziening moeten worden opgenomen. De reden hiervan is dat een voorziening niet vrij inzetbaar is en dat de middelen beschikbaar blijven voor de riolering.
Het doel van de voorziening is het opvangen van schommelingen in de exploitatie voor wat betreft de kosten en opbrengsten van het rioolstelsel. In 2019 is het overschot van € 226.621 aan de voorziening toegevoegd.

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer (Langlopende schulden)

Geldleningen op lange termijn € 23.473
Hieronder staat het overzicht van de langlopende geldleningen. Dit zijn alleen schulden die vallen onder de categorie:
- onderhandse leningen van binnenlandse banken en overige financiële instellingen.

In 2019 hebben we in totaal € 689.664 aan rente betaald voor de geldleningen op lange termijn.

Netto vlottende schulden met een looptijd korter dan één jaar (Kortlopende schulden) € 21.808

Kasgeldleningen

Banksaldi

Overige kortlopende schulden
De afwikkeling van de crediteuren heeft een normaal verloop.

Hieronder staat een specificatie van de nog te betalen bedragen.
In 2020 gaan we na of deze opgenomen posten nog zijn verschuldigd.

Overlopende passiva € 2.488

Vooruitontvangen bedragen
Deze vooruitontvangen bedragen zijn subsidieverplichtingen (uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel). Hieronder staat de specificatie van de stand per 31 december 2019.

Overige overlopende passiva
Hieronder staat een overzicht van de overige overlopende passiva. De afwikkeling hiervan verloopt normaal.

Gebeurtenissen na balansdatum
Coronavirus
De uitbraak van het Coronavirus (COVID-19) eind februari 2020 heeft een enorme impact op ons allemaal. De wereldwijde pandemie leidt tot ongekende omstandigheden. Voor de aanpak van het Coronavirus kijken wij wat we kunnen doen. Dit doen we deels aanvullend op de landelijke maatregelen van het Rijk. Dit raakt veel beleidsterreinen van onze organisatie. We streven naar een zo goed mogelijke uitvoering van de landelijke en lokale maatregelen. We proberen zoveel mogelijk de continuïteit van de dagelijkse werkzaamheden en van de noodzakelijke (digitale) besluitvorming door te laten gaan. We hebben daarvoor de nodige interne maatregelen genomen.

Het Coronavirus heeft geen financiële gevolgen voor de jaarrekening 2019. Maar het heeft wel gevolgen voor veel beleidsterreinen van onze begroting 2020 en mogelijk voor de jaren daarna. Hoe groot de financiële impact zal zijn is nu onmogelijk te bepalen. Onze organisatie loopt geen risico voor de continuïteit. Onze financiële buffer is voldoende en we bewaken onze liquiditeitspositie goed. We nemen zo nodig maatregelen om onze taken in deze crisis zo goed mogelijk te blijven uitvoeren.

Niet uit de balans blijkende verplichtingen
Naast de hieronder vermelde waarborgen en garantstellingen zijn er nog andere "niet uit de balans blijkende verplichtingen".

Gewaarborgde geldleningen
Hieronder staat een overzicht van de gewaarborgde geldleningen.

* Sinds 1995 staat het WSW (Waarborgfonds Sociale Woningbouw) borg voor leningen van woningcorporaties. De gemeente tekent mee als achtervang. Er zijn diverse zekerheden ingebouwd en het risico dat de gemeente als achtervang loopt is theoretisch en zeer klein. Het WSW biedt primaire en secundaire zekerheid. In het uiterste geval bestaat de mogelijkheid dat de gemeente en het Rijk bijdragen in de vorm van een renteloze geldlening, de tertiaire zekerheid. In het overzicht zijn de volledige garanties weergegeven (100%), de gemeente staat voor 50% hiervan garant. Het WSW moet deze renteloze geldlening vervolgens terugbetalen. Het WSW is zelfs in afgelopen jaren niet aangesproken door bankinstellingen. Hieruit is de kracht van de zekerheidsstructuur gebleken.

Garantstellingen

* De oude regeling gemeentegarantie is per 1 januari 1995 vervallen. In deze regeling stonden de gemeente en het Rijk ieder voor 50% borg voor particuliere leningen. Bij deze leningen hoorde een aflossingsplan waarvan de restschuld aan het einde van de looptijd van 30 jaar op 0 moest staan.
De risico’s voor het kleine deel van de leningen waarvoor de gemeente nog garant staat  zijn zeer klein. Veel woningen zijn na 1995 verkocht of aflossingsvrij gemaakt waardoor de oude regeling niet meer van toepassing is. Vanaf 1 januari 1995 is de Nationale Hypotheek Garantie van toepassing.

Financiële niet op de balans opgenomen verplichtingen